Category: eseje i felietony

Tanie eseje i felietony

W Polsce czyli wszedzie - W Polsce czyli wszędzie Edwin Bendyk

W Polsce czyli wszędzie Edwin Bendyk

17 Cze 2020 Przemysław Pufal

W Polsce czyli wszędzie Edwin Bendyk

„W Polsce, czyli wszędzie” to opowieść o końcu naszego świata, próba refleksji nad tym, co możemy zrobić, kiedy coraz wyraźniej widzimy zbliżający się zmierzch cywilizacyjnego modelu, który budowaliśmy przez ostatnie kilkadziesiąt lat. Edwin Bendyk opisuje przemiany społeczne, kulturowe, gospodarcze i polityczne, które doprowadziły świat do kryzysu. Pandemia koronawirusa ujawniła, jak krucha jest współczesna cywilizacja. I pokazała jednocześnie, jak silni są ludzie i ludzkie wspólnoty w reakcji na nieoczekiwaną katastrofę. Jednocześnie zadaje kluczowe pytanie dla polskich czytelników: czy w tym świecie Polska przetrwa do 2030 roku, czy też po raz kolejny powtórzy scenariusz rozkładu i upadku? Żadna odpowiedź nie jest przesądzona, każdy ma na nią wpływ. Koniec świata nie musi oznaczać upadku, może też zapowiadać nowy początek. Najkrócej, „W Polsce, czyli wszędzie” to książka o Polsce i o świecie, który się kończy oraz o możliwości nowego, lepszego otwarcia.

Droga. Proza i wiersze - Droga Proza i wiersze Jarosław Iwaszkiewicz

Droga Proza i wiersze Jarosław Iwaszkiewicz

5 Cze 2020 Przemysław Pufal

Droga Proza i wiersze Jarosław Iwaszkiewicz

Wybór najlepszych opowiadań, esejów i wierszy jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, Jarosława Iwaszkiewicza, zebranych w jednym tomie. Wśród nich są między innymi Panny z Wilka, Tatarak, Brzezina, Matka Joanna od Aniołów, Kościół w Skaryszewie.

Cham niezbuntowany - Cham niezbuntowany Rafał Ziemkiewicz

Cham niezbuntowany Rafał Ziemkiewicz

3 Cze 2020 Przemysław Pufal

Cham niezbuntowany Rafał Ziemkiewicz

Cham niezbuntowany” to traktat publicystyczny Rafała A. Ziemkiewicza. Książka, która ujawnia źródła i tłumaczy nasze narodowe działania, wybory, wewnętrzne konflikty. Tematy niezwykle istotne przedstawione w sposób subiektywny, lecz poparte argumentacją, z którą trudno polemizować. Problemy współczesności mające korzenie w historii, która ciągnie się za nami nieprzepracowana, hamując w nas poczucie wartości i wyjątkowości.

“Książka, którą Państwu przedstawiam jest skutkiem mojego wieloletniego „chorowania na Polskę”, stałego zastanawiania się nad nią. Jest ona skutkiem bardzo konkretnego impulsu, który kazał mi potraktować zebranie w jednym miejscu przemyśleń nad polskim mentalem, jako sprawę szczególnie pilną.”

Do domu - Do domu Jerzy Bralczyk

Do domu Jerzy Bralczyk

3 Cze 2020 Przemysław Pufal

 

Do domu Jerzy Bralczyk

Bogato ilustrowany leksykon „Do domu!!!”, autorstwa profesora Jerzego Bralczyka, to kolejny po „Jeść!!!” i „W drogę!!!” przewodnik po słowach i ich znaczeniach. Znany i lubiany językoznawca zaprasza do domu na niezwykle pouczający i zarazem dowcipny spacer po pomieszczeniach, okraszony wieloma powiedzonkami i cytatami z klasyki polskiej literatury. Czytelnicy zwiedzą salon, kuchnię i jadalnię, ale też alkowę i buduar, zajrzą do spiżarni i lodówki, ocenią, co jest bardziej wygodne: kanapa, tapczan czy wersalka, będą podziwiać żyrandole i etażerki, a na koniec wyjdą na balkon, a może taras lub werandę – z pewnością jednak nie będą się snuli z kąta w kąt! To wspaniała książka dla wszystkich pasjonatów języka polskiego, którym miłe jest również urządzenie wnętrz.

Eugenika i inne zlo - Eugenika i inne zło Gilbert Keith Chesterton

Eugenika i inne zło Gilbert Keith Chesterton

2 Cze 2020 Przemysław Pufal

Eugenika i inne zło Gilbert Keith Chesterton

Eugenika i inne zło Chestertona należy do tych jego dzieł, których wspólną cechą pozostaje niezwykła aktualność podejmowanych zagadnień. Poruszana problematyka moralna przy dogłębności analizy na polu logiki i wiecznie żywych idei Ewangelii, w konfrontacji z rozpoznaniem ludzkiej natury zaskakuje konsekwencją oraz wrażeniem, że wszystko to znamy z osobistych sytuacji i życia społeczno-politycznego. Eugenika i inne zło Chestertona należy do tych jego dzieł, których wspólną cechą pozostaje niezwykła aktualność podejmowanych zagadnień. Poruszana problematyka moralna przy dogłębności analizy na polu logiki i wiecznie żywych idei Ewangelii, w konfrontacji z rozpoznaniem ludzkiej natury zaskakuje konsekwencją oraz wrażeniem, że wszystko to znamy z osobistych sytuacji i życia społeczno-politycznego. Autor rozkłada na czynniki pierwsze każdą sprzeczność z zasadami wynikającymi z prawdziwego porządku rzeczy, tak zakorzenioną w stereotypowym, powszechnym „myśleniu”, że możliwą do przełamania tylko na drodze konwersji. Pokorne otwarcie na prawdę stawia go w szeregu najsprawniejszych detektywów, precyzyjnie tropiących niekonsekwencje ludzkiego myślenia i postępowania, zwłaszcza stanowiące występek przeciwko niezmiennemu prawu naturalnemu z odwiecznego ustanowienia Bożego. Zupełny brak tej logiki ma miejsce w „kulturze” liberalnego relatywizmu pełnego hipokryzji, która dla pozoru wspaniałomyślności wprowadza ułatwienia i podjazdy dla wózków niepełnosprawnych, jednocześnie bezlitośnie zezwalając na „aborcję” eugeniczną ułomnych, którym nie pozwala się urodzić. W 2011 roku mówi się, że gene­tycy są w sta­nie w kodzie gene­tycz­nym embrionu poczę­tego in vitro zdia­gno­zo­wać wady, które są źró­dłem ponad sze­ściu­set cho­rób, a liczba ta z każ­dym dniem rośnie. Nie jest to jed­nak suk­ces, bo owa wie­dza nie służy do lecze­nia poczę­tego życia, ale do sto­sun­kowo łatwego — jakby zupeł­nie bez kon­se­kwen­cji — pozby­cia się «namie­rzo­nego dege­ne­rata». Jedno prze­chy­le­nie retorty — nikt nie zauważy, nikt nie krzyk­nie z bólu, nikt się nie poskarży, bez szo­ku­ją­cych sta­ty­styk — cicho, czy­sto, legal­nie. W XXI wieku labo­ra­to­rium prze­jęło rolę kre­ma­to­rium wojen­nego i jest tak samo real­nie sku­teczne i «dobro­czynne» — czuwa nad szla­chet­no­ścią rasy. (fragment wprowadzenia, ks. dr Waldemar Olech)

Anglicy i inne eseje George Orwell

2 Cze 2020 Przemysław Pufal

Anglicy i inne eseje George Orwell

Czy wiecie, że George Orwell wiódł kiedyś życie włóczęgi, sypiał w noclegowniach i pracował na plantacji chmielu? Zbiór 16 najsłynniejszych, klasycznych już dziś esejów i szkiców, publikowanych w wielu antologiach światowych z pewnością nie raz mile zaskoczy czytelnika poczuciem humoru autora, odważną krytyką zjawisk społecznych i tematyką zagadnień, frapujących go ponad 80 lat temu. Orwell pisze o Anglii, jej kulturze, zwyczajach, mentalności mieszkańców Wysp (Anglicy), o kulturze popularnej i masowej (Sztuka Donalda McGilla i Tygodniki dla chłopców), o kwestii żydowskiej (Antysemityzm w Wielkiej Brytanii), o socjalizmie i ideologii lewicowej (Czy socjaliści mogą być szczęśliwi?), o związkach literatury z polityką (Polityka przeciw literaturze: analiza Podróży Gullivera), przedstawia też sylwetki wybitnych pisarzy na tle epoki (Karol Dickens i Arthur Koestler). Wyczerpujące przypisy, jakimi redaktor wydania oryginalnego i tłumacz opatrzyli teksty, zawierają nieznane lub mało znane informacje i ciekawostki o Anglii oraz jej mieszkańcach. George Orwell, właśc. Eric Arthur Blair (1903-1950), angielski powieściopisarz, eseista, dziennikarz, publicysta i krytyk literacki. Zwolennik demokratycznego socjalizmu, przyjaciel Polski i Polaków. Największy rozgłos przyniosła mu bajka Folwark zwierzęcy i utopijna powieść Rok 1984. W Polsce ponadto ukazały się: Na dnie w Paryżu i w Londynie, Brak tchu, Droga na molo w Wigan, Król Karol II, Córka proboszcza, Birmańskie dni, Wiwat aspidistra oraz zbiory felietonów i esejów I ślepy by dostrzegł, Jak mi się podoba, Kilka myśli o ropusze pospolitej, Dzienniki wojenne oraz Hitler, Stalin, Dali i Czerwony Kapturek.

Zwierzyniec - Zwierzyniec Da Vinci Leonardo

Zwierzyniec Da Vinci Leonardo

2 Cze 2020 Przemysław Pufal

Zwierzyniec Da Vinci Leonardo

Respekt dla zwierząt i pokusa nadawania im znaczeń towarzyszyły Leonardowi od sławnego dziecięcego snu o sępie, który tak bardzo zainspirował do działań badawczych Zygmunta Freuda. Dla Leonarda zwierzę miało byt co najmniej dwojaki: istniało w swojej szczególności, było też metaforą ludzkich charakterów i skłonności. Każde zwierzę samo w sobie było dla niego ciekawe, kuriozalne, inne niż wszystko – jak dudek, który w sposób nie znający porównań opiekuje się rodzicami, kiedy spadnie na nich niedołężna starość. Zwierzęta mogą być dla niego mapą skrajności, od słonecznego bieguna, na którym turkawka «nie oszukuje nigdy swego towarzysza i jeśli jedno z nich umrze, drugie zachowuje wieczną czystość i nigdy nie siada na zielonej gałęzi i nigdy nie pije czystej wody», do bieguna nocy, gdzie nietoperz «z powodu swej nieokiełznanej chutności nie przestrzega zgoła powszechnego sposobu rozkoszy; lecz samiec z samcem, samica z samicą, tak, jak się znajdą przypadkiem, spółkują z sobą wzajem».
Dla Leonarda świat zwierząt realnych nie jest wyczerpujący. Stwarza, lub odtwarza z bestiariów i legendariów, ze snów i z wyobraźni, istoty nierzeczywiste, jak jednorożec czy bazyliszek, i nie ma w tym nic dziwnego: dla tego artysty, jak dla Dantego Alighieri, fakt, że czegoś lub kogoś nie widział, nie może oznaczać, że ten ktoś albo to coś nie istnieje.
Jak czytać Zwierzyniec Leonarda? Dowolnie. Tak, jak pozwalają nam go odbierać fantazja, ciekawość, podejście do literatury, od której jedni oczekują zabawy, inni nauki, jeszcze inni wglądu do przepastnej osobowości, a taką przecież osobowością był Leo­nardo da Vinci’.

Księga złudzeń - Księga złudzeń Emil Cioran

Księga złudzeń Emil Cioran

2 Cze 2020 Przemysław Pufal

Księga złudzeń Emil Cioran

To druga książka Emila Ciorana, rumuńsko-francuskiego pisarza i filozofa (1911-1995), napisana po rumuńsku i wydana w Bukareszcie (1936), dzieło 25-latka, który dwa lata wcześniej opublikował swój słynny debiut Na szczytach rozpaczy, a w 1937 roku dzieło nie mniej słynne ze względu na skandal, jaki wywołało, Święci i łzy (Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2008 i 2017). W tym czasie autor był nauczycielem licealnym w Braszowie. Rok później wyjechał na stypendium do Francji, gdzie osiadł na stałe. Po II wojnie światowej pisał już tylko po francusku. Zmianie języka towarzyszyła też zmiana stylu, a Księga złudzeń jest przykładem wczesnej poetyki, potem już rzadszej w dziele Ciorana. Niniejszy tom cechuje niezwykła intensywność emocji i bogactwo form: od modlitwy przez poetycki esej lub może eseistyczną poezję prozą po precyzyjny aforyzm, tak charakterystyczny dla jego późniejszej twórczości. Również tonacja całości jest niezwykle zróżnicowana: od ironii po patos. Tematyka skupia się wokół kwestii wiary, mistyki, świętości, cierpienia i życia. Księga złudzeń orientuje się jeszcze na sprawy filozofii, którą autor studiował wcześniej na uniwersytecie w Bukareszcie i której w jednym z ponad 20 tekstów składających się na Księgę, zatytułowanym “Skończyć z filozofią”, wypowiada posłuszeństwo. Zarazem buduje własną filozofię, bardzo złożoną i trudno uchwytną: mistyczną, pesymistyczną, a przy tym afirmującą życie, paradoksalną i buntowniczą.

60 felietonow najjadowitszych - 60 felietonów najjadowitszych Jerzy Pilch

60 felietonów najjadowitszych Jerzy Pilch

15 Maj 2020 Przemysław Pufal

60 felietonów najjadowitszych Jerzy Pilch

Pilch jako bokser wagi ciężkiej.

„Autor pragnie poinformować Czytelników, iż podczas przygotowywania tekstów nieobce mu były tak podstawowe chwyty, jak: tendencyjny dobór materiału, preparowanie fragmentów, wyrywanie cytatów z macierzystego kontekstu, ogólnie zła wola oraz szereg innych, pomniejszych ekscesów krytycznoliterackich.”

Pilch złośliwy i uszczypliwy, czujny komentator absurdów rzeczywistości, tropiciel potknięć nieudolnych kolegów po piórze – sieje popłoch i bezlitośnie kąsa, ale jak zawsze robi to w znakomitym stylu.

W felietonach zebranych w tym zbiorze czytelnik może znaleźć nieomal wszystko: zielone zęby przewodniczącego Mao, drwiny z grafomańskich powieści komunistycznych aparatczyków, ale też spory o piosenkę Kasi Nosowskiej, bokserskie potyczki Andrzeja Gołoty. Przy czym Pilchowe felietony – choć powstały jakiś czas temu – nie straciły nic na swej aktualności.

Polityka, sport, pisarze, kobiety, rzeczywistość, literatura, ojczyzna – Pilch nie oszczędza nikogo ani niczego. Wali prosto w oczy kolegów literatów (wymienianych z nazwiska), polityków (takoż), ale też członków własnej rodziny – jak się okazuje, choć byli oni z pozoru po luterańsku porządni, to tak naprawdę żaden z nich ani razu uważnie nie przeczytał Biblii.

Autor „Wielu demonów” podszczypuje autorytety, bez litości boksuje słabszych twórców, wyśmiewa rodzime bolączki, szuka dziur w rzeczywistości – poszukując przy tym rzeczy ważnych i trwałych.

Pilch w sensie ścisłym.

Szalenstwo tlumow - Szaleństwo tłumów Douglas Murray

Szaleństwo tłumów Douglas Murray

12 Maj 2020 Przemysław Pufal

Szaleństwo tłumów Douglas Murray

Prowokująca i błyskotliwie napisana książka autora bestsellerowej “Przedziwnej śmierci Europy”.

W swojej najnowszej książce Douglas Murray zajmuje się najbardziej spornymi problemami XXI wieku: seksualnością, płcią, technologią i rasą. Ujawnia zdumiewające wojny kulturowe toczone w miejscach pracy, szkołach i domach w imię sprawiedliwości społecznej i polityki tożsamości.

Żyjemy w epoce ponowoczesnej, po załamaniu się wielkich narracji: religii i ideologii politycznej. W ich miejsce pojawiło się dążenie do walki o naprawienie domniemanych krzywd przy użyciu broni w postaci tożsamości, wzmocnione przez nowe formy mediów społecznościowych i informacyjnych. Hierarchię celów coraz bardziej podzielonego społeczeństwa determinują wąskie grupy interesów – a ofiar, jak pokazuje Murray, przybywa.

Czytelnicy niezależnie od swych przekonań politycznych docenią mistrzowsko napisaną i prowokacyjną książkę Murraya, który stara się wprowadzić nieco sensu do dyskusji o najbardziej złożonych sprawach obecnego pokolenia. Kończy żarliwym wołaniem o wolność słowa, wspólnotę wartości i zdrowy rozsądek w czasach masowej histerii.