Teraz albo nigdy Szymon Hołownia

Teraz albo nigdy Szymon Hołownia

„Gdybym miał się pokusić o samoocenę, powiedziałbym pewnie, że jestem genetyczną krzyżówką realisty z optymistą. Gołym okiem widzę, że jest źle. To nie znaczy jednak, że jest beznadziejnie. A skąd! Co zrobić, żeby było dobrze? To, o czym już na tych łamach pisałem. Co najmniej tyle czasu, ile poświęcamy na walkę ze złem, poświęcić na wspieranie dobra. Ile pomyj wylewamy na złych polityków, tyle miodu wylać na polityków (czy kandydatów) dobrych. Ile psioczenia na niemądrych hierarchów, tyle lajków (na różne sposoby wyrażanych) dla tych, którzy robią rzeczy dobre. Ile energii wydanej na krytykowanie wstrętnych mediów, tyle wspierania tych uczciwych i mądrych.

Chcemy lepszej Polski, lepszego Kościoła? Samo się, proszę Państwa, nie zrobi. „

„Teraz albo nigdy” to wybór najciekawszych i zawsze aktualnych tekstów Szymona Hołowni publikowanych na łamach „Tygodnika Powszechnego” w latach 2017–2019. Autor podejmuje w nich najważniejsze tematy dotyczące społeczeństwa, Kościoła, świata.

Świat według Clarksona Jeśli mógłbym dokończyć Jeremy Clarkson

Świat według Clarksona Jeśli mógłbym dokończyć Jeremy Clarkson

W listopadzie 2016 roku pewien prostolinijny prezenter popularnego programu telewizyjnego został najpotężniejszym człowiekiem na świecie. Niestety, nie był to Jeremy Clarkson, ale i tak wszyscy przecieraliśmy oczy ze zdumienia. Odkąd Jeremy po raz ostatni podzielił się z czytelnikami swoim przemyśleniami i spostrzeżeniami, sprawy na świecie przybrały zdecydowanie dziwny obrót. Ale któż lepiej niż JC potrafiłby pomóc nam odnaleźć się w tym bałaganie? Poszukując sensu w otaczającym nas gąszczu absurdów, Jeremy znalazł odpowiedzi na kilka ważnych pytań. Na przykład:

Dlaczego weganizm prowadzi do niepełnosprawności
Dlaczego warto wywiercić wielką dziurę w Blackpool
Na czym polega największy problem z medytacją
Co sprawia, że Twitter przypomina licealną świetlicę
Dlaczego nie ma nic dziwnego w tym, że Tom Cruise modli się do jaszczurek
Jeremy Clarkson może być równie mocno jak my zaskoczony, zaniepokojony, poirytowany i zakłopotany tym, co dzieje się obecnie wokół nas, ale dobrze jest mieć świadomość, że kiedy świat pogrąża się w szaleństwie, jest ktoś, kto pokaże nam, że można się z tego wszystkiego śmiać.

Turbopatriotyzm Marcin Napiórkowski

Turbopatriotyzm Marcin Napiórkowski

Marcin Napiórkowski – polski semiotyk kultury, skupia swoją uwagę na patriotyzmie Polaków. W swojej książce z serii Nowe non-fiction, opisuje różne sposoby rozumienia patriotyzmu w zależności od preferencji politycznych.
Kto chce lepiej zrozumieć współczesną Polskę, powinien uważniej przyjrzeć się jej modelom patriotyzmu. Naszą sferę publiczną organizuje nie zderzenie dwóch partii, lecz znacznie od niego głębszy podział na Polskę Uśmiechniętą, której symbolem stał się czekoladowy orzeł Bronisława Komorowskiego, i Polskę Ufortyfikowaną kroczącą w Marszu Niepodległości i opisywaną barwnie w przemówieniach polityków prawicy. To softpatriotyzm i turbopatriotyzm. Z jednej strony otwartość, optymistyczny pochód ku przyszłości, ale też zadowolenie, które łatwo zmienia się w samozachwyt i pełne pogardy ignorowanie tych, którzy w wyobrażonym marszu na Zachód pozostali z tyłu. Z drugiej lęk przed obcością i utratą tożsamości, fascynacja przeszłością, ale też godna uwagi umiejętność przywracania dumy i godności.

Partyjna polityka jest tu zaledwie wierzchołkiem góry lodowej. Popkultura i dzieła starych mistrzów, centra miast i najdalsze peryferia internetu, moda i gry komputerowe… To wszystko pola bitew, na których toczy się dziś walka między dwoma modelami tożsamości. Mitologia pamięci, partyzantka semiologiczna, muzeum fantazmatyczne, retrotopia i wiele innych.

Marcin Napiórkowski, semiotyk kultury, rozkłada współczesny patriotyzm na czynniki pierwsze. Choć o badanych zjawiskach pisze często z ironią i dystansem, Turbopatriotyzm jest książką pełną szacunku i badawczej ciekawości. Bo bez rzetelnej próby zrozumienia tych, z którymi się nie zgadzamy, nie ma mowy o przekonaniu ich do naszej wizji świata.

Koniec końca świata Jonathan Franzen

Koniec końca świata Jonathan Franzen

„Jeśli esej, zgodnie z francuskim źródłosłowem, jest czymś w rodzaju próby – czymś takim, czego się podejmujemy, czymś niekoniecznie ostatecznym, kategorycznym; czymś, na co się poważono na podstawie osobistych doświadczeń i subiektywności autora – możemy chyba powiedzieć, że żyjemy w złotym wieku eseistyki. Na jakiej imprezie byłeś w piątek wieczorem, jak cię potraktowała stewardesa, co myślisz o dzisiejszym skandalu politycznym: media społecznościowe funkcjonują na podstawie założenia, że nawet najdrobniejszy subiektywny mikrokomentarz jest nie tylko wart osobistego odnotowania, jak w pamiętniku, lecz także podzielenia się nim z innymi ludźmi – ironizuje Jonathan Franzen w pierwszych zdaniach swojej, zapowiadanej jako ostatnia książce. Tyle że eseje Franzena to nie mikrokomentarze, a poruszające, pełne ironii i dystansu wobec obiegowych opinii refleksje na temat literatury, niepokojących zmian klimatycznych, relacji międzyludzkich w dobie internetu i przede wszystkim pasji ornitologicznej, która każe autorowi podróżować po różnych zakątach globu. Fascynująca, ale i miejscami gorzka lektura.

Studio nieużyteczności Eseje Simon Leys

Studio nieużyteczności Eseje Simon Leys

Simon Leys to literacki pseudonim Pierre’a Ryckmansa, urodzonego w 1935 roku w Brukseli w patrycjuszowskiej rodzinie, zmarłego w 2014 roku w Sydney.

Simon Leys to jeden z najwybitniejszych sinologów XX wieku, znawca klasycznych tradycji malarstwa chińskiego, a zarazem przenikliwy komentator rzeczywistości komunistycznych Chin od czasów zdobycia władzy prze Mao Tse-tunga. Jego demaskacja „zniewolonych umysłów” biorących reżim Mao za spełnienie kolejnych utopii „nowego wspaniałego świata” odznacza się Orwellowskim brakiem złudzeń i przekonującym rozpoznaniem pisarza obdarzonego zmysłem rzeczywistości.

Wielcy patroni Leysa to Simone Weil, Joseph Conrad i George Orwell. Studio nieużytecznościpozostaje jedną z najbardziej znaczących książek naszych „mrocznych czasów”.

Nienazwana teraźniejszość Roberto Calasso

Nienazwana teraźniejszość Roberto Calasso

Ktoś, kto żyje obecnie, doświadcza najbardziej wyraziście i dojmująco codziennej niewiedzy co do tego, gdzie stawia stopę. Teren jest sypki, linie się podwajają, materiały się prują, perspektywy chwieją. Można wówczas odczuć z większą oczywistością, że znajdujemy się w „nienazwanej teraźniejszości”.

Pomiędzy 1933 a 1945 rokiem świat dokonał próby samounicestwienia i próba ta częściowo się powiodła. Ten, który wyłonił się później, był bezkształtny, prymitywny, superpotężny. W nowym tysiącleciu świat jest bezkształtny, prymitywny i coraz bardziej superpotężny. Nie pozwala się uchwycić w żadnej swojej części. To świat rozbity, nawet w oczach naukowców. Nie ma własnego stylu i posługuje się wszelkimi możliwymi stylami.

Auden zatytułował Wiek niepokoju, swój krótki, wielogłosowy poemat umiejscowiony w nowojorskim barze, pod koniec wojny. Dziś głosy te brzmią bardzo odlegle, jakby dochodziły z innej doliny. Niepokoju nie brakuje, lecz nie jest on dominujący. Dominuje nieistotność, zabójcza nieistotność. To wiek nieistotności.